KEDİLERDE GEBELİK
Dişi kedilerde gebelik süresi ortalama 58 – 65 gündür. Gebeliğin saptanması için abdominal palpasyon, ultrasonografi başlıca kullanılan yöntemlerdir. Bunun dışında radyografi veya laparoskopiyle de gebelik tanısı konabilir. Yapılacak olan palpasyon uygun yöntemle Veteriner hekimler tarafından yapılmalıdır. Aksi halde yavru ölümlerine sebep olunmaktadır.
Kedilerde abdominal palpasyon ( elle muayene ) ile gebelik tanısında hamileliğin ileri döneminde olması, idrar kesesi ve bağırsakların boş olması tercih edilir. Yağlı, şişman hayvanlarda , idrar kesesi ve bağırsakları dolu olan kedilerde teşhis zorlaşmaktadır.
Ultrason ile gebelik tanısı hamileliğin 25. gününden sonra uygulanırsa sağlıklı bir sonuç elde edilir. Ultrason, görüntülü olması sebebiyle gebelikte kesin bir tanı tekniğidir.
KEDİLERDE DOĞUM
Gebeliğin son dönemlerinde doğumun yaklaşması ile beraber dişi kedi yavrularını doğurup beslemek için sessiz sakin bir ortam arar. Gebeliğin son döneminde aktivite düşer, iştah azalabilir hatta kaybolabilir. Kedi huzursuzdur sık sık yer değiştirir. Doğum kanalından yavruların geçişini kolaylaştırması ve doğuma yardımcı olması için vaginadan mukuslu sıvı geldiği gözlenir. Kasılmalar ile birlikte anne kedinin solunumunda artış ve karnında ciddi kasılmalar gözlenir. Yavrular birer birer doğmaya başlar. İki yavru doğumu arasında geçen süre 5 dakika ile 1 saat arasında değişmektedir. Yavru içi sıvı dolu kese ile doğar anne kedi, yavru doğduğunda bu zarı parçalar ve yavruyu temizlemeye başlar. Temizleme sırasında yaptığı yalama ile yavrunun solunumu ve kan dolaşımı destekler vücut ısısını ayarlar. Doğum süresi uzadığında ve kedinin genel durumu bozulduğunda derhal bir veteriner hekim müdahalesi gerekir.
Gebe bir kedinin doğuracağı ortalama yavru sayısı 4 – 6 arasında değişmektedir. Yavru sayısı arttıkça yavruların büyüklükleri azalırken aralarında ağırlık farkı da olur. Kediler süperfetasyon canlılardır. Yani farklı babalardan aynı anda gebe kalarak hepsini bir batında doğurabilir. O yüzden doğan kedilerin rengi ve cinsleri farklı farklı olabilir. Genellikle az çiftleşen kediler az yavru doğururken, çok çiftleşen kediler çok yavru doğurur.
Yavrular ilk doğduklarında gözleri kapalı doğarlar. Koku ve tat alma duyuları gelişmiştir. Anne doğum sonrasındaki ilk 48 saat yavruların yanından hiç ayrılmaz, onları 2-3 saatte bir besler ve sıcak tutar. Sonraki dönemde de sadece tuvalet ve yemek ihtiyacı için uzaklaşır. Yavrular 3 haftalık yaşa geldiğinde kendi kendilerine idrar ve dışkı yapabilirler. 4 hafta ve sonrasında ise süt yanında mama ile beslenmeleri desteklenmelidir.